Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular
Hayy .
Hayy
Hayy
Hayy; Diri, herşeyi bilen ve
herşeye gücü yeten demektir.
?O, Hayy (diri) olandır.
O'ndan başka ilah yoktur; öyleyse dini yalnızca kendisine halis kılanlar olarak
O'na dua edin. Alemlerin Rabbine hamdolsun.? (Mü'min: 40/65)
İnsan âcizdir ve çok az şeye
güç yetirebilir. Dünyaya geldiği andan itibaren hayatının 5-10 senesi yarı
şuurlu olarak geçer. Bu dönem boyunca sürekli bir ilgiye ve bakıma muhtaçtır.
Bundan sonra yaşadığı hayatın ise büyük bir bölümü kendi bedenine bakmakla,
temizlenmekle geçer. Eğer bu sayılanları yapmak istemese ve ertelese kısa süre
içinde bakılamayacak bir görünüme girer.
Ayrıca insanın bedenen ihtiyaç
duyduğu büyük bir eksikliği daha vardır: Uyku. İnsanın ömrünün neredeyse üçte
biri uykuyla geçer. Ancak ne kadar istemese de, uykuya ayıracağı zamanlarda
başka şeyler yapmayı tercih etse de buna bir iki günden fazla dayanması mümkün
değildir. Hatta 24 saat uyumayan bir insanın şuurunda bir bulanıklık, idrakinde
bir yavaşlık baş gösterir. Her zaman doğal olarak yapabildiği şeyleri
yapamamaya, karşılaştığı olayları sağlıklı muhakeme edememeye, hatta konuşma
güçlüğü çekmeye, bildiği şeyleri unutmaya başlar.
Elbette âciz olan ancak insan
ve insan gibi yaratılmış olan diğer canlılardır. Canlı ve cansız tüm kainatın
yaratıcısı olan Allah ise Hayy'dır. Daima diridir, her an herşeye hakimdir,
herşeyi bilir, herşeye güç yetirir, O'nu uyku ve uyuklama tutmaz, her türlü
acizlikten de münezzehtir. O, yarattıklarına çeşitli acizlikler vermiş ve bu
eksiklikleri farkederek yalnızca kendisine kulluk etmelerini, herşeyi
kendisinden istemelerini emretmiştir. İnsana düşen de, O dilemedikçe hiçbir şeye
güç yetiremeyeceğini, tek bir saniye bile hayatını devam ettiremeyeceğini
bilerek Rabbine yönelip dönmektir.
?Allah... O'ndan başka ilah
yoktur. Diridir, kaimdir.? (Âl-i İmrân: 3/2)
?Sen, asla ölmeyen ve daima
diri olan (Allah)a tevekkül et ve O'nu hamd ile tesbih et. Kullarının
günahlarından O'nun haberdar olması yeter.? (Furkan: 25/58)
?(Artık bütün) Yüzler, diri,
kaim olanın önünde eğik durmuştur ve zulüm yüklenen ise yok olup gitmiştir.?
(Tâhâ: 20/111)[1]
[1] Ahmet
Kalkan Kur'an Kavram Tefsiri.
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.