Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

Secdenin Çeşitleri

Secdenin Çeşitleri



Secdenin Çeşitleri

Secde iki türlüdür: Birincisi;
ihtiyarî, yani insanın kendi hür iradesiyle / özgür tercihiyle yaptığı secde.
Bu, yalnızca insana mahsustur. Allah (cc) bütün insanları kendine secde etmeye,
yani kendine mutlak anlamda itaat etmeye davet ediyor. (Hacc, 77; Necm, 62)
Ikincisi; Teshirî, yani ister istemez, daha doğrusu zorunlu olarak yapılan
secdedir. Insanın dışındaki bütün varlıklar da Allah'a secde ederler ve bu
secdelerini ister istemez yaparlar. Çünkü başka tercihleri olamaz. (13/Ra'd, 15;
16/Nahl, 49; 22/Hacc, 18; 7/A'râf, 206).
İnsanın dışındaki varlıkların
secde şekli konusunda kesin bir şey söylemek mümkün değildir. Kimilerine göre,
onların Allah'a olan itaatlarının secde olarak nitelenmesi sembolik bir
ifadedir. Ya da secdenin anlamı; mutlak bir itaati, boyun bükmeyi, tesbih
etmeyi, Allah'ın hükmüne uymayı içine alacak kadar geniştir. Buna göre secde,
gerçek boyun eğişi, mutlak itaatı, Allah'a tam teslimiyeti ve yakınlaşmayı, O'nu
Rab bilmeyi ve kulluğun bütün görüntülerini bünyesinde toplayan çok önemli bir
eylemdir.
Secde çeşitleri, şu şekilde de
karşımıza çıkar: Namaz secdesi dışında ?şükür secdesi', namazda yanılmanın
karşılığı olarak ?yanılma (sehiv) secdesi', Kur'an'da secde âyetleri okunduğu
zaman yapılan ?tilâvet (okuma) secdesi' gibi secde çeşitleri de bulunmaktadır.