Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular
Evlendirilmesi Hususunda Kadının Görüşünün Alınması
Evlendirilmesi Hususunda Kadının Görüşünün Alınması
Evlendirilmesi
Hususunda Kadının Görüşünün Alınması
Evlendirilmek
istenen hanımın üç durumu söz konusudur: Ya yaşı küçük ve bakiredir ya buluğa
ermiş bakiredir yahut da dul bir kadındır. Bunların her birisinin özel bir hükmü
vardır.
1-
Yaşı küçük bakirenin izni alınmaksızın babası tarafından evlendirilebileceği
hususunda görüş ayrılığı yoktur. Onun izninin alınması sözkonusu değildir. Çünkü
Ebu Bekir es-Sıddîk radıyallahu anh kızı Âişe'yi Resulullah sallallahu
aleyhi vesellem'e altı yaşında iken nikahlamış ve dokuz yaşında iken onunla
gerdeğe girmiştir.[1]
İmam Şevkânî,
Neylu'l-Evtâr'da[2]
şunları söylemektedir: ?Hadis-i şerifte babanın kızını buluğ çağından önce
evlendirebileceğine dair bir delil vardır.? Yine o şunları söylemektedir:
?Ayrıca küçük bir kızın yaşı büyük bir erkekle evlendirilmesinin caiz oluşuna da
delil vardır. Buhari bu hususta bir başlık açmış ve Aişe radıyallahu anha
ile ilgili bir hadis zikretmiştir Fethul'-Bari'de bu hususta icma olduğu
nakledilmektedir?? Muğni'de[3]
şöyle denilmektedir: ?İbnu'l-Munzir dedi ki: ?Kendisinden ilim bellediğimiz
herkes ittifakla şunu belirtmiştir: Babanın küçük kızını denk olan birisiyle
evlendirmiş olması halinde nikâhlaması caizdir??
Derim ki: Ebu
Bekir radıyallahu anh Âişe radıyallahu anha'yı altı yaşında iken
Peygamber sallallahu aleyhi vesellem'e nikâhlamış olması küçük kızın yaşı
büyük bir erkekle evlendirilmesini kabul etmeyip bu hususta gerçekleri çarpıtan
ve bunun olmayacak bir şey olduğunu değerlendiren kimselere karşı en açık bir
delildir. Onların bu tür iddialarda bulunmaları ya cahilliklerinden yahut da
kasıtlı kimseler oluşlarından kaynaklanmaktadır.
2-
Ergenlik yaşına gelmiş bakire kız, izni alınmaksızın evlendirilemez. Onun izin
vermesi ise susması (itiraz etmemesi iledir). Çünkü Peygamber sallallahu
aleyhi vesellem şöyle buyurmuştur:
?Bakire kız izni
alınmaksızın nikahlanmaz?
?Ey Allah'ın
Resulu, onun izin vermesi nasıldır?, diye sordular O:
?Susmasıdır?
diye buyurdu.[4]
O halde bakire
kızın izin vermesi kaçınılmazdır. İsterse onu evlendirecek olan babası dahi
olsun. Bu hususta ilim adamlarının iki farklı görüşünden sahih olan budur. Büyük
ilim adamı İbnu'l-Kayyim, Zâdu'l-Meâd adlı eserinde[5]
şunları söylemektedir: ?İşte selefin cumhurunun görüşü Ebu Hanife ve ondan gelen
rivayetlerden birisine göre Ahmed'in görüşü budur. Bizim Allah'ın dininde doğru
olan olarak kabul ettiğimiz ve başkasının doğruluğuna kanaat beslemediğimiz
görüş te budur. Resulullah sallallahu aleyhi vesellem'ın hükmüne emir ve
yasağına uygun olan görüş te budur??
Dul kadın ise
ancak izniyle evlendirilebilir. Onun izin vermesi ise bakirenin aksine sözlüdür.
Çünkü bakirenin izin vermesi susmasından ibarettir. Muğni'de[6]
şöyle demektedir: ?İlim ehli arasında onun izninin sözlü olacağı hususunda görüş
ayrılığı olduğunu bilmiyoruz. Çünkü bu hususta varid olmuş haber vardır. Ayrıca
dil kalpte bulunanı ifade eden araçtır, iznin muteber olduğu her hususta da ona
itibar edilir??
Şeyhu'l-İslam İbn
Teymiyye ?Allah'ın rahmeti üzerine olsun- Fetvalarında[7]
şunları söylemektedir: ?Kadının izni olmadıkça hiç bir kimsenin onu
evlendirmemesi gerekir. Tıpkı Peygamber sallallahu aleyhi vesellem'in
emrettiği gibi. Eğer o bir eşi istemeyecek olursa küçük bakire kız dışında
nikaha hiç bir şekilde zorlanamaz. Sadece küçük bakire kızı babası
evlendirebilir ve onun izin vermesi söz konusu değildir. Buluğa ermiş dul
kadının ise evlendirilmesi caiz olmaz; ne babası tarafından ne de bir başkası
tarafından. Bu hususta da müslümanların icmaı vardır. Buluğa ermiş bakire kızı
da baba ve dedesi dışında kimse onun izni olmaksızın evlendiremez. Bu hususta da
müslümanların icmaı vardır. Baba ve dedenin ise bu kızın iznini almaları
gerekmektedir. Onun iznini almanın vacip ya da müstehap olduğu hususunda ilim
adamları farklı görüşlere sahip ise de doğru olan vacip olduğudur. Kadının
velisinin, kendisiyle evlendireceği kimse hususunda Allah'dan korkması ve
kocanın ona denk olup olmadığını iyice düşünmesi gerekmektedir. Çünkü o bu kızı,
kızın kendi öz maslahatı için evlendirir. Kendi maslahatı için değil??
[1]
Buhari ve Müslim rivayet etmiştir.
[2]
VI,
128-129.
[3]
VI, 487.
[4]
Hadisi
Buhari ve Müslim rivayet etmiştir.
[5]
V, 96.
[6]
VI, 493.
[7]
XXXII,
39.