Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular
3- Üçüncü Sınıf Zevi'l-erhâmın Mirasçı Olması
3
3- Üçüncü Sınıf Zevi'l-erhâmın
Mirasçı Olması:
a- Bunların mirasçı olması, birinci sınıf
gibidir. Mûrise en yakın olan mirasçı olur, uzakta kalan düşer. Eşitlik halinde
asabe çocuğu zevi'l-erhâm çocuğuna tercih edilir. Bunlar; miras bırakanın ana ve
babasının fürûu olup, mutlak kız kardeşlerin fürûu ile ana baba bir veya baba
bir erkek kardeşlerin ve bunların oğullarının oğullarının... kızları ve bunların
fürûu, ana bir erkek ve kız kardeşlerin oğul ve kızlarıyla onların fürûudur.
Bunların mirasçılığı şu esaslara göre olur:
Düştü
Bütün mirası alır
Kız
kardeş (öz) Kız kardeş (öz)
Oğul Oğul
Kız
Burada kız kardeşin oğlu, diğer kız kardeşin kız torununu düşürür ve bütün
mirası alır.
b- Eğer miras bırakana yakınlık dereceleri
eşit olursa asabe fer'i, zevi'l-erhâm fer'ini düşürür.
Örnek:
Bütün mirası alır
Düşer
Erkek kardeş (öz) Kız kardeş (öz)
Oğul
(asabe) kız (zevi'l-erhâm)
Kız
(a) Oğul (b)
Burada asabe çocuğu olan (a) bütün mirası alır ve zevi'l-erhâm çocuğu olan
(b)'yi düşürür.
c- Hepsi ana bir kardeş çocukları olursa
derece yakınlığı tercih sebebidir. Dereceleri eşit ise ferilerdeki sayı dikkate
alınıp, miras usûle taksim olunarak, usûlün hisseleri eşit olarak ferilere
verilir. Çünkü ana bir kardeşlerde cinsiyet ayrılığı miras hisselerini
etkilemez. Örnek;
Ana
bir erkek kardeşin iki, ana bir kız kardeşin aynı batında üç tane torunu
birlikte mirasçı olsa, torun sayısına göre 2 hisse erkek kardeşin, 3 hisse de
kız kardeşin torunlarına intikal eder. Kısaca her bir torun birer pay alır.
Ortak payda 5'tir.
d- Eğer hepsi ashâbü'l-ferâiz çocuğu veya
asabe çocuğu yahut zevi'l-erhâm çocuğu yahut da bazısı ashâbü'l-ferâiz, bazısı
asabe çocuğu olsalar, bütün bu durumlarda da usûlden cinsiyet ayrılığı, fürûdan
sayı alınarak ferâizdeki (bk. "Ashabü'l-ferâiz") hisselerine göre, miras usûle
taksim edilir. Usûle isabet eden hisseler eşit veya ikili birli kendi fürûuna
verilir. Yalnız ana bir kardeşlerde cinsiyet ayrılığı dikkate alınmadığından
eşit işlem yapılır.
Örnek:
1/2
1/6 1/6
Kız
kardeş Kız kardeş Kız
kardeş 6
(ana
baba bir) (baba bir) (ana
bir)
kız
kız
kız 5 (red)
3 1 1
Burada, öz kız kardeş bir tane olduğu için 1/2 alır. Baba bir kız kardeş, bir
tane öz kız kardeşle bulununca 2/3'ye tamamlamak için I/6 alır. Ana bir kız
kardeş bir tane olduğu için 1/6 alır. Altı ortak payda (mahrec) üzerinden üç,
bir ve bir olan paylar zevî'l-erhâmdan olan kendi kızlarına intikal eder. Paylar
toplamı olan 5 asıl ortak payda yapılır.
Bu
meselede kızların sayısı iki veya daha fazla olsa, bu sayılar asıllarına
yansıtılarak ferâize göre yeni taksim yapılır. Elde edilen paylar kendi
fer'îlerine intikal eder.
2/3
Düştü
1/3
Kız
kardeş Kız kardeş Kız
kardeş 6
(ana
baba bir) (baba bir) (ana
bir)
2
Kız 2
Kız 2 Kız
2+2
1+1
Bu
yeni durumda öz kız kardeş, 2 tane çocuğu olduğu için iki itibar edilir. Bu
yüzden 2/3 pay verilir. Baba bir kız kardeşe ise 2/3 öz kız kardeşe verildiği
için kız hissesi kalmaz ve ademü'l-irs'e maruz kalır. Ana bir kız kardeşin 2
tane çocuğu olduğu için kız kardeş itibar edilerek 1/3 pay verilir. Sonuç, 6
ortak payda üzerinden öz kız kardeşin kızları 2'şer, ana bir kız kardeşin
kızları 1'er pay alır.
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.