Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

Kur'ân-ı Kerim'de Nefs Kavramı

Kur

Kur'ân-ı
Kerim'de Nefs Kavramı

"Nefs" ve türevleri Kur'ân-ı
Kerim'de toplam 298 yerde geçer. "Hevâ" kelimesi ve türevleri ise toplam 38
yerde kullanılır. Rûh kelimesinin kök ve türevleri 57 yerde zikredilir.
Kur'an'da nefs kelimesi, büyük çoğunlukla insan rûhunu ifâde eder. Buna karşılık
"rûh" kelimesinin Kur'an'da 21 yerde geçmesi ve bunların çok azının insandaki
rûhu ifâde etmesi dikkat çekicidir.
Kur'ân-ı Kerim'in bize isim
olarak sunduğu kalıp, çoğulu "enfüs" olan "nefs"tir. "Nüfûs" şeklindeki çoğulu
ise yalnızca -biri tek başına, diğeri de muzâaf/tamlama olmak üzere- iki yerde
kullanılmıştır (81/Tekvîr, 7; 17/İsrâ, 25).
Kur'an'da "nefs" kelimesinin
incelenmesi, onun, ancak kendisiyle bağıntısı olan varlığa bağlı olarak
düşünülmesiyle mümkündür. Nefs, hemen hemen her zaman beşerî varlıklar hakkında
kullanılır. Nâdir olarak Allah veya puta tapıcılıktaki tanrılar ve çok istisnâî
olarak da cinler için kullanılır.

Nefs; Anlam ve Mâhiyeti

Nefsin İşlevi

Nefsin Farklı Özellikleri

Nefs-i Levvâme

Nefs-i Mutmainne

Nefs-i Râdıye

Kur'ân-ı Kerim'de Nefs Kavramı

"Nefs"in Allah Hakkında Kullanılması

Nefsin Diğer İlâhlar Hakkında Kullanılması

Nefsin Ruh Anlamında Kullanılması

Nefsin "Kalp, Gönül, İçdünya" vb. Anlamlarında Kullanılması

Nefsin "İnsan Bedeni" Anlamında Kullanılması

?Nefs?in ?Bedenle Birlikte Ruh? Anlamında Kullanılması

Nefsin ?Kötülüğü Emredici? Anlamında Kullanılması

Nefsin ?İnsan, Cin, Melek, Hayvan veya Bitki İçin Zât (Kişi, Kimse, Kendi, Şahıs vb.)? Anlamında Kullanılması

Nefsin, ?Cins, Tür? Anlamında Kullanılması

Nefsin Diğer Kullanılış Biçimleri

Kur'ân-ı Kerim'de Nefsin Olumsuz Yönü Anlamındaki Hevâ Kavramı

Hadis-i Şeriflerde Nefs Kavramı

Nefsle İlgili Uydurma Hadisler

Müslüman Nefse Hakaret Edilebilir mi?.

Nefs Kavramı Çerçevesinde Kur'an'da Kişiliğin Tekâmül Aşamaları

Kur'an'da Nefsin (Kişiliğin) Tekâmül Aşamaları

1- Nefs-i Emmâre

2- Nefs-i Levvâme

3- Nefs-i Mutmainne

4- Nefs-i Râdıye ve Mardıyye

Tasavvufta Nefis

Nefis Tezkiyesi

Nefs Kavramının Yozlaştırılması ve ?Nefsin Merhaleleri? Tâbiri

Nefsin mertebeleri veya nefsi ta ılaştırma süreci

Nefsin İki Yönü (Nefse Fücûr ve Takvânın İlhâmı)

İstek ve Tutkularını İlâh Edinenler

Egonun Özellikleri

Nefs ve Ruh Aynı Şey midir?.

Ruhla Nefsî Arzular Arasındaki Dengesizlik.

Nefsin Olumsuz Yönü; Hevâ.

Hevâsına Uyanların Özellikleri

Hevânın Putlaştırılıp İlâh Haline Getirilmesi

Aklın, Hevânın/Kötü Arzuların Güdümüne Girmesi

Hevânın Kişisel ve Toplumsal (Ahlâkî) Boyutu; Hevâî İnsanlar Topluluğu.

Nefis Konusuyla İlgili Âyet-i Kerimeler

Nefis Konusuyla İlgili Geniş Bilgi Alınabilecek Kaynaklar