Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

Gâlibiyet Kavramına Yakın Diğer Kur'ânî Kavramlar (İzzet, Tevfîk, Zafer, Nusret, Felâh) İzzet

Gâlibiyet Kavramına Yakın Diğer Kur

Gâlibiyet Kavramına Yakın Diğer Kur'ânî
Kavramlar (İzzet, Tevfîk, Zafer, Nusret, Felâh)

İzzet:

?İzzet?in kelime anlamı, insanın yenilmesine
engel olan şeydir. Bu da onun hakkında üstünlük, şeref ve haysiyet, kuvvet ve
güç sahibi olmayı ifade eder. Kişinin şerefinin yüceliğini ve değerini anlatır.
Onu zillete (alçaklığa, şerefsizliğe) düşmekten alıkoyan bütün üstünlükler,
yücelikler ve sahip olunan imkânlardır. Düşmanı karşısında gâlip gelen kimse
için de ?izzetli' denilmiştir.

Aynı Kökten türemiş ?Azîz? kavramı ise, her
türlü üstünlüğü, gâlibiyeti, güçlü olmayı ve en üstün şerefi ifade eder. Bu
sıfat Kur'an'da hemen hemen tamamen Allah hakkında kullanılmaktadır. Azîz, yani
en üstün, en yüce ve mutlak izzet sahibi yalnızca Allah'tır. Peygamber ve
mü'minler de Allah'ın emrine itaat ettikleri için O'nun yanında üstünlük ve
şeref kazanırlar, İslâm'ı yaşadıkları için de izzet/üstünlük elde etme imkânına
kavuşurlar.

?İzzet Allah'ındır, Rasûlünündür ve
mü'minlerindir.? (63/Münâfikûn, 8).
Bu âyet, müslümanlara tepeden bakan, onlarla alay eden münâfıklara cevap
vermektedir. Peygamber zamanında bazıları müslümanlara yukarıdan bakıyorlardı;
onları mal, dünyalık, makam açısından, kuvvet yönünden ?zelîl' (aşağı)
görüyorlardı. Kur'an onlara bu âyetle kesin bir cevap veriyor ve izzetin kime
âit olduğunu belirtiyor.

İslâm, insan fıtratına aykırı, insanın değerini
düşürecek bütün davranışları yasaklar. İçki içmek, zinâ etmek, hırsızlık yapmak
gibi. Bunlar ve bunlara benzer bütün fiiller insanın kalitesini düşürür. İşte bu
günahlardan sakınanlar izzet, şeref ve haysiyet sahibidirler. Bunları yapanlar
ise şereflerini kaybederler, zelîl/değersiz olurlar.