Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular

Şirk Çeşitleri

Şirk Çeşitleri

Şirk Çeşitleri:

İnsan, doyuma ulaşabilmek ya da
duyularıyla kavrayarak ikna olmak için çok kere zihinsel objeleri birer
materyal biçiminde görmek ister. Dinin maddeötesi gerçekleri, insan
muhayyilesini zorladığı için basit düşünen insan, bunları elbetteki aklın
sınırları içinde kavramaya ve kavradığı gibi de ortaya koymaya çalışır. Bu
tipler, toplumların daima çoğunluğunu oluştururlar. Öyle ise basit düşünce
daha yaygındır. Onun içindir ki imajinasyonla sınırlı kalan sapkınlıklarda
İslam, insanı mazur görmüştür.[1]
Hayat ve kâinât olaylarının karmaşık yönlerini inceleyenler ise daha çok ilimle
haşir neşir olan eğtimli insanlardır. Hiç kuşkusuz ilim erbabının düşünce ve
yargıları seviyeli ve tutarlıdır. Ne varki seviyeli ve tutarlı düşünceler
genellikle ilim meclislerinin ve eğitim kurumlarının duvarları arasında ya da
kitapların sayfalarında paketlenmiş olarak kalır. Bu tesbitten ise şu sonucu
çıkarmak mümkündür:
Şirk, genellikle cahil veya
doyumsuz insanların, tevhid gerçekleri üzerinde yaptıkları basit yorumlarla
ortaya çıkan çeşitli çarpık ve sapkın inanışlardır. Ancak dünyada şirkin,
okumamış kesimden çok okumuş insanlar arasında daha fazla yayıldığı gerçeğine
bakarak bu açıklamada çelişki görenlere hemen şunu hatırlatmak gerekir:
Esasen eğitim sistemleri vahyin
feyiz kaynaklarından yoksundur. Kuşaklar, dünyada belli güçler tarafından
materyalist felsefelere dayalı sömürü kültürü ile şartlandırıldıkları için bu
nurlu kaynağa kolaylıkla ulaşamamaktadırlar. Bunun sonucu olarak da nesiller
fanatik, kompleksli ve şekilci olarak yetişmektedir. Bu bakımdan okumuş, ancak
hidâyet bulamamış insanları aydın olarak nitelemek yerine onlara okuma yazma
bilenler demek daha doğru olur.
Şu varki mantıksızlığın yanında
kötü niyetlerin sonucu olarak yaygınlaşan şirk inanışları da yok değildir.
Örneğin Hıristiyanlığın, Hz. İsa'dan hemen sonra çığırdan çıkması yahudilerin
planları sonucudur. Çünkü yahudiler, kendi içlerinden çıkan bir insanın
-peygamber dahi olsa- eski inanışlarını yürürlükten kaldırmasını birtürlü
içlerine sindiremiyorlardı. Özellikle halk arasında büyük saygınlığa sahip
dinadamları Hz. İsa'nın, ortaya çıkmasına çok şiddetli tepki gösterdiler.
Çünkü meşru olmayan çıkarları tehlikeye düşüyordu. Sıfırlanıp herkesle aynı
hizaya gelmek gibi bir durumda kalıyorlardı. İşte buna bir türlü razı
olamadılar. Onun için yalnız Hz. İsa'ya her türlü kötülüğü planlamakla
yetinmediler, bilakis O'nun Allah'dan getirdiği vahyi değiştirmeyi bile göze
aldılar. Nitekim en kısa zamanda, domuz etini meşrulaştırmaktan tutun, Allah
Teâlâ'yı üç ilah olarak tanıtmaya varıncaya kadar gerek şeriat, gerekse
tevhid bazında hıristiyanlığın bütün temel değerlerini çarpıttılar ve bu dini
tam anlamıyla tipik bir şirk kurumuna dönüştürdüler.
Tevhid inancının
çarpıtılmasıyla ortaya çıkan şirk türleri insanın daima duygusal yönünü meşgul
eder. Onun için şirk, dikkat edilirse tevhidin kaynağı olan vahye alternatif
bir gizemli kaynağa hep dayandırılmıştır. bu da destanlarda canlandırılan
efsanelerdir. Tevhid mesajlarını insanlara ileten mucizelerle destekli
peygamberler yerine, efsanelerde de Herkül, Zeus, Lât, Uzza, Kutub ve Gavs
gibi mitolojik kişilikler vardır. Tevhidde Allah Teâlâ'nın, elle tutulmaktan
gözle görülmekten münezzeh Zât-ı İlahiyesi'ne karşılık şirk inancında da
gizemli ruhlar vardır. Ancak ruhların da görülemeyen ve kavranamayan yönleri
basit düşünceli insanları ikna edemediği için, şirk inancının teorisyenleri
onları da doyuma ulaştırmada gecikmemiş, zamanla politeizm, efsanecilikten
şekilciliğe doğru bir gelişme seyri göstermiştir ki mücessem putların ortaya
çıkışı işte bu sebepledir.
Şirk, genellikle şu biçimlerde
ortaya çıkmıştır[2]:

[1]
Muhammed b. Süleyman el-Halebi, Nukhba'tul-Laâlî Lişarhi Bad'il-Amâlî, Beyit
no. 10, S.23. Işık Kitabevi İstanbul-1979

[2]
Ferit Aydın, İslam'da İnanç Sistemi, Kahraman Yayınları: 131-132.

ÜYE İŞLEMLERİ

Şirk Çeşitleri

İhya.org

Namaz Vakitleri