Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular
Şehidin Hakkı
Şehidin Hakkı
Şehidin Hakkı:
Beşeriyete, amelî hikmet,
ahlâk, keşif, buluş, sanat, düşünce, fikir/düşünce ve ilim yollarıyla hizmet
eden herkesin, muhakkak ki insanlık üzerinde bazı hakları olur. Ancak, hiçbir
kimsenin insanlık üzerindeki hakkı, bir şehidin hakkı kadar asla olamaz. Bu
nedenle, insanların hissiyâtından doğan minnettarlık ve şehidler hakkında
onların hâlisâne değer vermeleri, diğerler sayılanlardan çok daha fazladır.
Niçin ve ne gibi delillerle şühedânın hakkı diğer yardımda bulunanlardan daha
fazla ve yücedir? Elbette ki bunun da bir isbâtı vardır. Zira diğer topluma
hizmette bulunanların hepsi şehidlere borçludurlar; fakat, şühedâ onlara medyûn
değildir. Âlim, kendi ilminde, mûcit kendi buluşunda, muallim kendi ahlâkî
öğretiminde müsâit bir çevreyi bulur ve böylece görevini yürütür. Oysa ki şehid,
büyük fedâkârlıkla kendi can ve varlığını hiçe sayıp, görünüşte yok olup
topraklaşarak, çevreyi diğer yaşayanlar için müsâit bir duruma sokar.
Şehid, aynen bir muma benzer;
yanar, yanar; etrafına nurlar saçar ve yokluğuna mal olacak bu yanışla çevresini
huzura kavuşturup işlerini görmeğe yardımcı olur; fakat sonunda kendini bitirip
sönüp gider. Evet, şühedâ insanlık âleminin mumudur; bunlar kendilerini
yakarlar, yakarlar ama beşeriyetin ufkunu da aydınlatırlar. Eğer insanlık âlemi
karanlıkta kalsaydı, yukarıda sayılan topluma hizmet veren hiçbir başarılı insan
göreceği işe başlayamaz veya onu devam ettiremezdi.
Gündüz güneşin aydınlığında
şuraya buraya koşan, geceleyin bir mum veya lambanın ışığıyla işini gören insan,
her şeye bu ışık sâyesinde sahip olur; onunla görür, onunla yolunu bulur. Şöyle
bir düşünsek, eğer o ışık olmasaydı, bütün o hareketler ve kaynaşmalar bir anda
durur, âdeta bütün yönler kaybolurdu. Şühedâ ise aynı şekilde toplumun parlayan,
nurlar saçan mumlarıdır. Küfrün, istibdât ve köleliğin zulmeti onların nurlu
ışıklarıyla görünmezliklerini kaybetmeseydi, beşer asla yolunu bulup tâyin
edemezdi.
Kur'ân-ı Kerim, Rasûl-i Ekrem
hakkında ?sirâc-ı münîr? (nur saçan lamba/mum)[1]
gibi gâyet latîf bir tâbir kullanmıştır. Bu tâbir ile, Hz. Peygamber'in Allah'a
dâvet ile, O'nun izniyle küfür karanlıklarını aydınlattığı vurgulanmıştır:
?Ey Peygamber! Biz seni
hakikaten bir şâhid, bir müjdeci ve bir nezîr/uyarıcı olarak gönderdik. Allah'ın
izniyle, bir dâvetçi ve nur saçan bir lamba olarak (gönderdik).? (Ahzâb:
33/45-46).
Bu âyetlerin açıklaması
sadedinde bir şâir şöyle diyor: ?Bu yüzdendir ki, Ey korkan kişi! Allah, Hz.
Peygamber'e: ?Ey elbisesine bürünmüş!? (Müzzemmil: 73/1) buyurdu; yani,
?örtündüğün şeyleri at, onlardan sıyrıl. ?Haydi geceleyin kalk (kıyâma
dur/ibâdete yönel)!? (Müzzemmil: 73/2). Çünkü, ey gerçek er, Sen mumsun;
mumsa geceleyin dâima kıyamda bulunur. Senin nûrun olmadıkça aydın gün bile
gecedir. Senin himâyen olmadıkça aslan bile tilkiye esirdir. Sen demedin mi (ey
Peygamber!) ?â'mâyı yola götüren, ona kılavuzluk eden kişi, Allah'tan yüzlerce
sevâba ve ecre nâil olur. Kim bir körü tutar, kırk adım götürürse hidâyete erer
ve bağışlanır? buyurmadın mı? Haydi, tut, katar katar körler topluluklarının
elinden tut da, şu bir karara durmayan dünyadan çek!?
Evet, İslâmî kelime ve
kavramlar arasında ve bilgileri İslâm ilimleriyle dolu olan kişilerin
zihinlerinde, ?şehidlik?, bütün diğer benzer kelimelerden üstün mukaddes ve
nurlu bir kelime ve kavramdır.
[2]
[1]
Ahzâb: 33/46.
[2]
Ahmet Kalkan, Kur'an Kavram Tefsiri.
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.