Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular
b. Liyâkatlinin Müdâhalesi
b
b.
Liyâkatlinin Müdâhalesi:
Bazı durumlarda Hz. Peygamber'in
şahsî mürâcaatı varid olmadan, ortaya çıkmış mesele ile alâkalı olarak hariçten
müdâhale vakaları olmuştur. Bu müdâhaleler "liyâkatli ağız"dan geldiği veya
"mâkul" bulunduğu takdirde daima hüsn-ü kabul görmüştür. Bununla alâkalı
örnekler de çoktur. Bu ikna edici örnekler Hubab İbnu'l-Münzir ile alâkalı
olanlarıdır. Bedir Savaşı'na karar verildikten sonra Hz. Peygamber ordunun savaş
vaziyeti alacağı yeri tayin ederek yerleşme emrini vermişti ki, Hubab huzura
çıkarak harp mevziini seçme işini vahyin irşadı ile değil de kendi re'yi ile
yaptı ise buranın uygun olmadığını Hz. Peygamber'e söyledi. Hz. Peygamber de:
"Hayır, vahiy değil, kendi reyimle seçmiştim" der. Hubab'ın fikrine uygun
olarak yeniden yerleşim yapılır (İbnu Sa'd II/15; Hâkim, a.g.e., III/427; Vâkıdî,
Meğâzî Oxford, 1966, I/53) Aynı Hubab'ın gerek Hayber (Vâkıdî, a.g.e. II/645),
gerek Tâif (Vâkıdî, a.g.e. II/325-326) seferleri sırasında, gerekse Benû Nadr ve
Benû Kureyza gazvelerinde (Suyûtî, Hasâisu'l-Kübrâ, III/257-258) Hz. Peygamber
tarafından, her seferinde kabul edilen benzer tekliflerine rastlıyoruz.
Fetih günü Mekke'nin haramiyetini
ilân eden Hz. Peygamber'in bu meyanda "otlarını yolmanın da harama dahil
olduğunu" söylemesi üzerine amcası Abbas tarafından izhir denen ve günlük
hayatta muhtaç olunan bir otun bu yasaktan hâriç tutulması için yapılan talebin
kabul edilmesi (Buhârî, Cenâiz 76; Müslim, Hacc 445-448) şarap yapılan (Buhârî,
Eşribe 8), eşek eti pişirilen kapların kırılması için verdiği emre
"kırılmayıp yıkandıktan sonra kullanılması" (Buhârî, Meğâzî 38) için yapılan
teklifin kabul edilmesi gibi örnekler Hz. Peygamber'in çok farklı konularda
muhâtaplarını dinleyip görüşlerini değerlendirdiğini gösterir.
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.