Kavramlar Ansiklopedisi | Kategoriler | Konular
?Allah? İsminin Kökeni
Yeni Sayfa 1
?Allah? İsminin Kökeni:
Kelimelerin en açık olanı,
?Allah?
أللَّهُ
kelimesidir. Fakat dil bilginleri bu konuda büyük bir ihtilafa düşmüşlerdir:
?Allah?
ismi, başka bir kelimeden mi türemiştir? Yoksa türememiş midir? Eğer türemişse,
o zaman
التأله
?e-le-he? kelimesinden mi,
الوَلَه
?ve-le-he? kelimesinden mi,
لاَه
?lâ-he? kelimesinden mi türemiştir?
Alimleriyle, cahilleriyle, kelimenin kökenini ve türevini bilen veya bilmeyen,
Arabıyla, acemiyle yeryüzü halkının hepsi,
?Allah?
isminin; alemlerin rabbinin ve gökleri ve yeri yaratanın ismi olduğunu
bilmektedirler. Ki O; diriltir, öldürür ve her şeyin rabbi ve sahibidir.
Bütün bu insanlar,
?Allah?
ismiyle, ihtiva ettiği mana (=müsemma)nın kastedildiği hususunda görüş birliği
içindedirler. Çünkü
?Allah?
ismi, onlara göre; en açık, en iyi bilinen ve her türlü manaya giren her isimden
daha meşhur bir isimdir.
Dil bilginleri, ?Allah? kelimenin
kökeni
hakkında görüş ayrılığına düşmüş olsalar bile, bu kelimenin ifade ettiği
mana
hususunda herhangi bir tartışmaları yoktur.
?Allah?
isminin etimolojik yapısına gelince, sahih olan görüşe göre;
?Allah?
isminin aslı,
الإِلَهُ
?el-İlâh?dır.
Bu, Sibeveyh ile onun arkadaşlarının çoğunun görüşüdür. Yalnız yine bunlardan bu
konuda farklı görüşlerde[1]
gelmiştir.
?Allah? ismi; güzel isimlerin ve yüce sıfatların manalarının hepsini kapsayan
bir isimdir.[2]
[1]
Sibeveyh,
?Allah?
isminin etimolojisi hakkında iki görüş belirtmektedir. İbn Kayyim ise, bu
konuda en güçlü görüş olarak onun bu iki görüşüne yer vermiştir.
Buna
göre Sibeveyh
1/309'da,
?Allah?
isminin aslının,
أله
?elihe?
olduğu görülmektedir. Şöyle ki: ?Allah? ismi, -Allah en iyisini bilir-
أله
?elihe?
kelimesinden türemiştir. Çünkü kelimenin başına (tazim ifade etmek için)
elif-lam getirilip
اَلْاِلَاهُ
?el-İlâhu?
olmuştur. (Bu kelime çok kullanıldığı için) elif harfini kullanımdan
düşürmüşlerdir. Böylece iki lam bir araya gelip birincisi ikincisiyle
birleştirilerek
أللَّهُ
?Allah?
olmuştur.
2/144'de
ise
?Allah?
isminin aslının,
لاَهُ
?lâhe?
olduğu görülmektedir. Der ki: ?Harfin dildeki kullanımını kolaylaştırmak
için iki lam harfini, yani izafet lamı ile diğer lamı kullanımdan
düşürmüşlerdir.
Bu
konuda tercih edilen görüş, birincisidir. Daha geniş bilgi için b.k.z:
Kitabu Sibeveyh,
1/309,
2/144-145;
Muktezab,
4/240;
Muhassas,
17/143;
Hızâne,
4/341-342
[2]
Savâiku'l-Mürsele, s.
92;
Bedâiu'l-Fevâid,
2/249
e-posta adresimize mail atabilirsiniz.